Motywem przewodnim wystaw 7. edycji festiwalu Patchlab są ARTBOTY.
Czy sztuczna inteligencja jest zdolna do stworzenia dzieła sztuki?
Będziemy przyglądać się światu, którego coraz większą część stanowią inteligentne algorytmy, spróbujemy również nawiązać kontakt z kreatywnymi AI.
W 2014 roku naukowcy stworzyli nową wersję testu na inteligencję maszynową. Sztuczna inteligencja, jeśli chce go zdać, musi wykazać się wyobraźnią i na podstawie dostarczonych danych stworzyć dzieło sztuki. Nie musi to być dzieło wybitne, liczy się kreatywność. Czy poza ogromną mocą obliczeniową, przewyższającą możliwości człowieka, sztuczna inteligencja (AI) może być kreatywna? Jak może wyglądać taka twórczość i jak może być postrzegana przez ludzi? Czy rozwój AI doprowadzi do radykalnej zmiany w tym, jak definiujemy dzieło sztuki? I ostatnie pytanie: czy fakt, że sztuczna inteligencja potrafi coś stworzyć wpłynie na nasz stosunek do niej?
Małopolski Ogród Sztuki | Rajska 12
23-28.10.2018 | 10:00 – 20:00
wstęp wolny
Galeria Sztuki Współczesnej Bunkier Sztuki | Pl. Szczepański 3A
23- 28.10.2018 | 11:00 – 19:00
bilety 6/12 zł
AGH, Wydział Odlewnictwa | Reymonta 23
27.10.2018 | 12:00 – 20:00
wstęp wolny
HUMAN STUDY #1. 5 Robots Named Paul | Patrick Tresset (FR)
Instalacja robotyczna. „Human study” to futurystyczna lekcja rysunku, podczas której modelem i inspiracją jest człowiek, a w roli artysty występują roboty. Sesje rysunkowe mają charakter performansu i trwają około trzydziestu minut. Podczas festiwalu Patchlab będzie można zostać modelem.
Jest ich piątka, wszystkie mają na imię Paul. Wyglądają identycznie, zindywidualizowane są jedynie ich oczy – staromodne cyfrowe aparaty fotograficzne i kamerki internetowe. Są pochłonięte rysowaniem, a dźwięki wydawane przez ich silniczki tworzą improwizowaną ścieżkę dźwiękową. Jakbyśmy równocześnie słuchali noisowego zespołu. Prezentowana instalacja jest wynikiem badań nad percepcyjnymi, poznawczymi i motorycznymi procesami zachodzącymi u ludzi podczas tworzenia przez nich rysunków. Sposób w jaki roboty rysują naśladuje technikę samego Tresseta. Niezwykle ważne jest to, jak autor instalacji dba o jakość generowanych prac. Tresset nieustannie pracuje nad systemem kontrolującym rysunek wykonywany przez robota i przy każdej ekspozycji jest on ponownie dostrajany przed powstaniem nowych prac.
Instalacja powstała we współpracy z Tate Modern i miała premierę w 2012 roku na festiwalu Merge w Londynie. Była prezentowana na Ars Electronica w Linz, BIAN w Montrealu, Japan Media Festival w Kioto oraz Update_5 w Ghent, gdzie została nagrodzona Prix du Public i 3rd Prix du Jury.
Powstałe rysunki są własnością Ateliers Patrick Tresset Ltd. Dozwolona jest reprodukcja w postaci cyfrowego zdjęcia. Rysunki wykonane przez roboty stają się częścią innej grafiki zatytułowanej „The Collection”, która zawiera już ponad trzydzieści tysięcy rysunków.
Wszystkich chętnych do zostania modelem zapraszamy do rejestracji wysyłając email na adres medialab@2018.patchlab.pl
Projekt współfinansowany przez wydarzenie Sztuka do rzeczy – design w Krakowie.
Re:Senster | Edward Ihnatowicz (PL/UK) (1969-71)
Rzeźba-robot autorstwa polskiego artysty Edwarda Ihantowicza, który tworzył prace interaktywne, wykorzystując technologie elektroniczne, a później komputery. Podczas tegorocznego festiwalu Patchlab będzie można zobaczyć to najważniejsze dzieło Ihnatowicza po raz pierwszy od kilkudziesięciu lat. „Senster” to gigantyczny, hydraulicznie uruchamiany robot ze stali, o trzech nogach i długiej szyi. Był pierwszą rzeźbą robotyczną sterowaną przez komputer. Dzięki zainstalowanym mikrofonom i czujnikom, zaprogramowane, cybernetyczne zwierzę reagowało na dźwięk, ruch i emocje otoczenia. Podążało za łagodnymi i spokojnymi bodźcami, a na gwałtowne ruchy lub wysokie dźwięki odpowiadało wycofaniem – robot podnosił się pionowo do góry i zastygał. W połowie lat 70. rzeźbę zdemontowano, a jego szkielet ustawiono przed siedzibą jednej z firm w Holandii. W 2017 roku zespół koordynowany przez AGH w Krakowie i Wydział Intermediów krakowskiej ASP sprowadził go do Polski i odrestaurował. „Senster” uznawany jest za pracę założycielską nurtu sztuki robotycznej na równi z rzeźbami „Robot K-456” Shuya Abe i Nam June Paika z 1964 r. oraz „Squaw” Toma Shannona z 1966 r.
Android Birthday | Kevin Grennan (USA)
Obecnie inteligentne maszyny nie obchodzą rocznic swojego powstania. Nie świętują urodzin. Ale może właśnie takie rocznice pomogłyby nam je lepiej zrozumieć? Artysta Kevin Greenan wyobraża sobie rzeczywistość, w której humanoidalne roboty nie tylko żyją wśród nas i pomagając nam, ale również posiadają swoje rytuały.
dist.solo 相距．獨 | Kenny Wong (HK)
„dist.solo” to rzeźba kinetyczna składająca się z ruchomego wahadła wyposażonego w cyfrowe czujniki i specjalnego oprogramowania, które losowo wybiera pozycję ciężaru i generuje rytm. Pozornie zsynchronizowany ruch wahadła jest co jakiś czas zakłócany. W relacjach międzyludzkich chaos objawia się w postaci nieporozumień, a w relacji człowiek-maszyn – w postaci błędów programistycznych. Rytmiczny taniec, symbolizujący harmonię i zrozumienie, zostaje przez autora pracy skontrastowany z tym, co nieprzewidziane i nieregularne.
Mechaniczne związki | Patrycja Maksylewicz (PL) , Mariusz Front (PL)
„Mechaniczne związki” to instalacja, która zajmuje się rejestrowaniem i zapisywaniem wszelkich procesów ruchowych, jakie zachodzą w otaczającej ją przestrzeni. Następnie, zgromadzone w ten sposób dane zostają wykorzystane do stworzenia ich fotograficznej reprezentacji. Instalację można porównać do badań medycznych, kiedy to za pomocą czujników zagląda się do wnętrza ludzkiego ciała, zdobywa informacje i przetwarza je później na różnego rodzaju „obrazy”. System składa się z sześciu obiektów mechanicznych oraz obiektu spełniającego funkcję camera obscura i zapisującego ruch. Zgromadzone dane trafiają do czarnego, zamkniętego sześcianu – robotycznej ciemni, w której niewielki robot odczytuje i przetwarza dane oraz posługuje się materiałem światłoczułym. Naświetlony obraz jest wywoływany oraz prezentowany w postaci osobliwych fotografii.
2081 | Aga Szuścik (PL)
Praca Agi Szuścik składa się z serii fotografii oraz filmu przedstawiającego sytuacje, w których zostały wykonane. Narratorka „2081” opowiada o przyszłym świecie. Każda część jest futurologiczną kreacją opartą na wnikliwym opracowaniu naukowym. W przeciwieństwie do mainstreamowych filmów science-fiction, w których dominują utopijne bądź dystopijne wizje, Szuścik skupia się na drobnych sytuacjach z życia codziennego swoich bohaterów. Narratorka analizuje poszczególne elementy widoczne na fotografiach, odnosząc się do takich tematów jak: więzi rodzinne, praca, zdrowie, hierarchia wartości, postrzeganie śmierci, stosunek do tego, co wirtualne oraz wpływ technologii na komunikację międzyludzką. „2081” to nie tyle praca przestrzegająca przed przyszłością, co raczej kontemplacja możliwych dróg rozwoju ludzkiej cywilizacji. Premiera projektu miała miejsce podczas indywidualnej wystawy w Krakowskim Forum Kultury w ramach Cracow Gallery Weekend KRAKERS.
Activists | Nika Oblak & Primoz Novak (SLO)
„Aktywiści” to performans, w ramach którego mobilne roboty opanowują przestrzeń wystawienniczą. Poruszają się z transparentami i przedstawiają swoje żądania. Reagują także na odwiedzających oraz prace innych artystów, dostosowując się do charakteru wydarzenia, w którym biorą udział. Ich manifestacja wydaje się momentami groteskowa, z tym, że jest to groteska dotycząca ludzi oraz życia w społeczeństwie interweniującym. Powodem protestu robotów jest łamanie ich praw i nieprawidłowości w relacji człowiek-maszyna. Autorzy „Aktywistów” zastanawiają się, jaką siłę perswazji może mieć manifestujący robot i czy jego postulaty mogą być traktowane poważnie.
Border Mover | Nika Oblak & Primoz Novak (SLO)
„Border Mover” to ten, który przesuwa oraz testuje granice. W wypadku tej pracy są to granice ludzkich możliwości i granice obrazu wideo. „Border Mover” składa się z monitora (widzimy na nim człowieka, który zachowuje się jak maszyna), cylindrów pneumatycznych, komputera, elektroniki, cichego kompresora powietrza oraz metalowej konstrukcji. Projekt Niki Oblak i Primoza Novaka można określić jako pneumatyczną instalację wideo. Specjalnie wykonane oprogramowanie synchronizuje ruch przedstawiony w wideo z ruchem samego ekranu, dzięki czemu dwuwymiarowe wideo jest przenoszone do przestrzeni trójwymiarowej.
Drone Aviary | Superflux (DE)
Film „The Drone Aviary”, czyli po polsku „ptaszarnia dronów” to część pracy kolektywu Superflux. Film opowiada o futurystycznym, inteligentnym mieście, w którym technologia jest wszechobecna. Głównymi bohaterami jest piątka dronów zamieszkujących tytułową ptaszarnię. Nie mają one charakteru militarnego, służą raczej do realizowania zadań specjalnych, w tym tych zupełnie prywatnych, m.in. zajmują się reklamą, monitorują ruch uliczny oraz niczym reporterzy zbierają informacje ze świata. Rzeczywistość oglądamy ich oczami. Widzimy zupełnie nowe elementy miejskiej infrastruktury: grzędy do lądowania, gniazda ładujące, miejsca pobierania i przekazywania danych oraz urządzenia do geofencingu (czyli wyznaczania wirtualnych granic). Praca „The Drone Aviary” bada wpływ najnowszych technologii na społeczeństwo i kulturę. Artyści wyobrażają sobie świat, w którym istotne decyzje dotyczące naszego życia są podejmowane przez coraz bardziej autonomiczne maszyny.
Nintendogs | Fabian Kühfuß (DE)
Czy roboty śnią o wirtualnych szczeniakach? Czy wirtualny pies wie o tym, że jest głaskany przez robota i czy może się do niego przywiązać? Instalacja „Nintendogs”, w której osobą grającą jest robot, a tematem gry – relacja z psem, to próba wyobrażenia sobie świata, w której sztuczna inteligencja odczuwa empatię, a wirtualny zwierzak potrzebuje dotyku.
Praca Nintendogs została nominowana do prestiżowej nagrody CYNEART 2018.
Beholder | Jakub Koźniewski [panGenerator] (PL) , Wojciech Stokowiec [Element AI] (PL)
„Odwrócone” dzieło sztuki. To nie Ty – człowiek – oceniasz je, lecz ono Ciebie. Beholder przygląda Ci się i wydaje opinię na temat Twych walorów estetycznych. Zaangażowane do tego zadania wyuczone algorytmy, można by uznać za bardziej obiektywne niż ludzkie klasyfikacje. Czy na pewno? Czy wyszkolona maszyna nie odzwierciedla w efekcie preferencji i uprzedzeń swojego autora? W tym przypadku Beholder ocenia Cię oczami swego twórcy i wartościuje według jego gustu.
Spritzerbot | Monochrom (AT)
Robot koktajlowy zajmujący się przygotowywaniem oraz serwowaniem Kaiserspritzera. Jego otwarta konstrukcja pozwala oglądać mechanizm, przy pomocy którego robot miesza ze sobą wino, wodę sodową oraz syrop z czarnego bzu.
Spritzerbot mieszał drinki m.in. na festiwalu Ars Electronica w Linz, Roboxotica w Wiedniu i Hedonistica w Tel Avivie. W ramach Pacthlabu pojawi się na wernisażu
wystawy ARTBOTY w Małopolskim Ogrodzie Sztuki 23.10.2018 od godz. 20:00.
Partnerem projektu jest Austriackie Forum Kultury w Warszawie.
Wino dla Spritzebota dostarcza Rymarczyk & Białobrocki Import
Bot or Not | Oscar Schwartz (AU)
„Bot or Not” to odwrócony test na inteligencję maszynową. Praca, w której widz musi stwierdzić, czy dany tekst został napisany przez człowieka czy przez komputer. Oscar Schwartz analizuje, co takiego musi mieć w sobie tekst, by człowiek uznał go za efekt ludzkiej pracy, a kiedy autorstwo przypisywane jest maszynie.
Text2Image | Cristóbal Valenzuela (USA)
„Text 2 Image” to aplikacja działająca on-line. Zajmuje się ona generowaniem syntetycznych obrazów na podstawie tekstu wprowadzonego przez użytkownika. Oparta jest na interaktywnej sieci AttnGAN (Attentional GAN), dzięki której mechanizm jest zdolny do podejmowania decyzji na temat poszczególnych cech opisu użytkownika, a także potrafi domyślić się tego, czego użytkownik nie sprecyzował.
Cleverbot: Eviebot, Boibot, Chimpbot | Existor (UK)
Cleverbot to sztuczna inteligencja, która zajmuje się rozmawianiem z ludźmi on-line. Cały czas się uczy. Odbywa kilkaset tysięcy rozmów dziennie, często czatuje z kilkudziesięcioma osobami w wielu językach jednocześnie. Swoje odpowiedzi układa na podstawie ogromnej ilości danych – algorytm porównuje kontekst bieżącej rozmowy ze wszystkimi dotychczas przeprowadzonymi, a ma na swoim koncie już ponad 500 milionów interakcji. Jest tak zaawansowaną formą AI, że wielu użytkowników ma wrażenie, że Cleverbot posiada świadomość. W teście Turinga na inteligencję maszynową został uznany za posiadający cechy ludzkie w 59%. Został również nagrodzony Machine Intelligence Prize.
Na festiwalu Patchlab prezentowany będzie w formie awatarów, czyli symulacji rozmówcy. Dostępne postaci: Evie, Boi oraz szympans Chimp.
De Profundis – Beksiński VR | Jakub Ruszała (PL)
„De Profundis” to doświadczenie wirtualnej rzeczywistości, która została stworzona na podstawie najbardziej znanych obrazów Zdzisława Beksińskiego. Celem pracy Jakuba Ruszały jest nowa forma interakcji z dziełami sztuki. Wizualnej podróży towarzyszy także ambientowa muzyka oraz dźwięki otoczenia. Okulary VR i słuchawki dodatkowo izolują widza od świata zewnętrznego. Aplikacja została zaprezentowana po raz pierwszy w marcu 2015 roku w Tarnowie.
E.L.I.Z.A. Talking | Joseph Weizenbaum, Norbert Landsteiner, mass:werk (AT)
ELIZA to słynny program symulujący rozmowę z terapeutą. Napisany w 1966 roku przez Josepha Weizenbauma, pioniera w dziedzinie technologii komputerowych, który z czasem stał się znany ze swojej krytyki postępu technicznego. Celem Weizenbauma było wskazanie na płytki charakter komunikacji między człowiekiem i maszyną, ale wbrew założeniom swojego stwórcy ELIZA bywała przez ówczesnych użytkowników odbierana jako istota posiadająca ludzkie emocje. Weizenbaum wybrał tryb rozmowy przypominający psychoterapię stworzoną przez Carla Rogersa, której efektem ma być samorealizacja pacjenta oraz pomoc w zwiększaniu poczucia własnej wartości. Niektórzy zwolennicy ELIZY uważali, że będzie miała pozytywny wpływ na stan psychiczny swoich rozmówców.
